گروه فضای مجازی: در اسلام بیکاری مردود و مطرود است و کار به عنوان یک امر مقدس شناخته شده است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) شعبه مرکزی، فعالیتهای تولیدی، عنصر اساسی در طلب روزی است، اهمیت و تشویق به کار را میتوان از آیات متعدد استفاده کرد. قرآن کریم به تصرف در عوامل تولید که خداوند برای بشر خلق کرده، توصیه و به شکر این نعمتها و استفاده درست و مناسب از آنها تأکید و دوری کردن از تصرف در عوامل تولید را پیروی از گام شیطان دانسته و نکوهش میکند.
خداوند متعال در آیات مختلف با یادآوری این که او منابع و امکانات را برای انسانها آفریده و آنها را مسخر «رام» ایشان قرار داده است، به جستجو در زمین، بهرهمندی از منافع آن، آباد کردن و برطرف ساختن نیازهای معیشتی به وسیله امکانات نهفته در آن تشویق و با بیانهای مختلف، اهمیت آن را گوشزد کرده و میکند، بدینترتیب میتوان پی برد که اقدام به عملیات تولیدی، امکان دارد مظهری از مظاهر عبودیت حق باشد و همچنین میتوان به خطا بودن ذهنیت افرادی متوجه شد که اشتغال به امور معیشت را از قبیل پرداختن به امور مادی و منقطع از دین و تدین را جدا شدن از مظاهر مادی دانسته و رهبانیت را پیشه خود میکنند، قرآن کریم با متذکر شدن این که خداوند نعمتها و منابع را برای شما آفریده است، به جستجو در زمین برای طلب روزی، امر و به تهیه قوه (توان و نیرو) دستور داده خواستار آبادانی در زمین شده و با بیانهای مختلف، اهمیت تولید و تشویق به آن را گوشزد کرده است.[1]
مجموعهای از آیات به جستجوی روزی و طلب از فضل خداوند امر میکند. یکی از شیوههای بارز جستجو از فضل خداوند، فعالیتهای تولیدی به شمار میرود، نکته مهم در فعالیتهای تولیدی برای گسترش روزی، دامنه این فعالیتهاست، نه تنها خشکی بلکه سراسر زمین و آسمان قلمرو فعالیتهای تولیدی بشر هست، نمونه آن، آیات تسخیر زمین، آسمان و دریاست، تا بشر بتواند از همه نعمتهای الهی بهرهمند شود.
نکته نهفته در تسخیر آسمان و زمین، دریا و کشتی، این است که بشر بدون فنآوری لازم نمیتواند از این نعمتها بهرهمند شود، پس تصرف در آسمان و زمین و بهرهمند شدن از نعمتهای آن بدون تولید ابزارهای لازم و وسایل مدرن و فنآوریهای نوین میسر نیست، در واقع تشویق به تولید، ترغیب به فراهمسازی زمینه تولید نیز هست. «وَجَعَلْنَا اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ آیَتَیْنِ فَمَحَوْنَا آیَةَ اللَّیْلِ وَجَعَلْنَا آیَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّکُمْ»[2] ما شب و روز را دو نشانه (توحید و عظمت خود) قرار دادیم سپس نشانه شب را محو کردیم و نشانه روز را روشنیبخش ساختیم تا (در پرتو آن) فضل پروردگارتان را بطلبید (و به تلاش زندگی برخیزید).
بعضی از آیات واژه ابتغاء از فضل الهی را ندارند، ولی به جستجوی روزی سفارش میکنند و در آیه دیگر آبادانی را طلب میکند، «وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَکُم مِّنْ إِلَـهٍ غَیْرُهُ هُوَ أَنشَأَکُم مِّنَ الأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا...»[3] به سوی قوم ثمود برادرشان صالح را (فرستادیم) گفت: ای قوم من! خدا را پرستش کنید، معبودی جز او برای شما نیست، اوست که شما را از زمین آفرید و آبادی آن را به شما واگذاشت ...، در واقع قرآن کریم از انسانها خواسته، زمین را آباد کرد و در اختیار شما گذاشت، بلکه میگوید: عمران و آبادی زمین را به شما تفویض کرد، اشاره به این که وسایل از هر نظر آماده است، اما شما باید با کار و کوشش سهمی ندارید. بدیهی است که طلب عمران حکم تکوینی است نه تشریعی. در تعدادی از آیات با لفظ «کلوا» امر به تصرف در مافی الارض رزق و غیره شده است. در برخی آیات به فراهمسازی زمینه تولید و بالملازمه بر اهمیت و تشویق به آن دلالت دارند، «وَلَقَدْ مَکَّنَّاکُمْ فِی الأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَکُمْ فِیهَا مَعَایِشَ قَلِیلاً مَّا تَشْکُرُونَ»[4] (بنا بر معنای عملی تشکر، یعنی استفادة مناسب از نعمتها) مؤیدی بر اهمیت و تشویق به تولید است.[5]
از تأکیدات مهم اسلام به انسانها، آن است که در هیچ زمانی از زندگی خود، از کار و تلاش باز نایستند، انسان همواره باید در عرصههای مختلف زندگی- که بخشی از آن، تلاش برای تأمین نیازهای اقتصادی و معیشتی است- به صورت جدی و مستمر کوشش کند تا در پرتو چنین تلاشها و زحماتی، جامعة دینی، هم از جهت فردی به صلاح دست یابد و هم از جهت اجتماعی به اهداف خود نایل شود. بیان نورانی حضرت رسول اکرم(ص) به خوبی روشن کننده میزان سعی مسلمان در زندگی خود است، «ان قامت الساعة و فی ید احدکم فسیلة فان استطاع ان لایقوم حتی یغرسها فلیغرسها»[6] یعنی اگر خوشه یا نهالی در دست تو است و قیامت هم در آستانة برپایی است، و چیزی نمانده که بمیری، این نهال را بکار و بمیر. طبق این بیان، انسان تا نفس دارد، باید کار کند و در جامعه اسلامی هرکسی به تناسب استعداد و قابلیتی که دارد، باید تلاش و کوشش کند.[7]
انسان دین باور وظیفه دارد به عمران و آبادی زمین بپردازد و به این وسیله بر بسیاری از خواستههای خویش نایل آید، یکی از مهمترین اهرمها در این راستا کار و تلاش سازنده است. کار و تلاش در فرهنگ دین از امور لازم و اجتناب ناپذیر است که همه لحظات زندگی را دربر میگیرد، خداوند از انسان بیکار بیزار و رو گردان است. امام کاظم(ع) فرمود: «ان الله لیبغض البد الفارغ»[8] خداوند انسان بیکار را دشمن میدارد. در رهنمودهای دینی، فردی که برای تذمین نیازهای خود تلاش نمیکند مورد لعن قرار گرفته است. پیامبر(ص) فرمود: «ملعون ملعون من ضیع من یعول»[9] آنکه عایله خویش را ضایع کند ملعون است. سستی، تنبلی و بیکاری، جامعه را به شدت آسیبپذیر میسازد و انواع فسادها در آن رواج مییابد و از علل مهم واپسگرایی است.
دین اجازه نمیدهد در صورت امکان حتی در سختترین شرایط از کار و تلاش دست بکشد و به سوال و تکدی بپردازد، کار و تلاش در سلامت جسمی و روانی انسان نقش بهسزا دارد، راه بهرهمندی انسان از یافتههای علمی است، و خود زمینهساز آگاهی به ناشناختهها است، سرمایه بس گرانبها است که با آن میتوان به اهداف مورد نظر دست یافت. کار و عمل عرصهی نمایش قدرت برتر واقعی ملتی بر ملت دیگر است و پیشینههای ناخوشآیند را می توان با آن جبران کرد و روشن است که انسان سرمایهی جز حاصل تلاش عملی خویش ندارد. هر قدر ملتی در وادی کار و تلاش کوشا باشد، درصد دستیابی به کمالهای مطلوب در آن بیشتر است، از این رو است که اسلام توصیه میکند انسانها فرصتها را غنیمت شمارند و از کار و تلاش غفلت نورزند. کار و تلاش سازنده خواست خداوند، سیره انبیا و بزرگان دین است. امام کاظم(ع) فرمود: «رسول الله(ص) و امیرالمؤمنین، و آبائی کلهم کانوا قد عملوا بایدیهم، و هو من عمل النبین و المرسلین و الاوصیاء و الصالحین»[10]
کار و تلاش زن و مرد نمیشناسد و در صورت نیاز وقت خاص ندارد، لیکن شایسته است برنامهریزی لازم برای همه فعالیتها بهعمل آید و با رعایت اعتدال از افراطها و تفریطها جلوگیری شود. فعالیتهای کاری میبایست خدا پسندانه، حق محورانه، عالمانه و عاقلانه صورت گیرد و با پشتکار ادامه یابد. در یک کلام میتوان گفت کار گوهر ذاتی انسان را مینمایاند، و آنکه با کار بیگانه است با فرهنگ دین ناآشنا است، فرهنگ دین فرهنگ شور و نشاط است. انسان دینی در هر شرایطی کار و تلاش را رها نمیسازد و آن را مایه عزت و کرامت میداند و ترکش را خطای بزرگ و سبب بیثمر شدن زندگی انسان میپندارد.[11]
متن کامل را پس از پرداخت وجه می توانید دانلود نمایید.لطفا مشخصات خواسته شده را جهت پیگیری پرداخت دقیق وارد نمایید.
نوع فایل : word فایل زیپ شده
تعداد صفحات 17
حجم : 128 kb
مبلغ قابل پرداخت 18000 ریال
پس از پرداخت موفق وجه به صورت خودکار به صفحه دانلود هدایت می شوید و می توانید فایل را دانلود کنیددر صورت هرگونه مشکل با پشتیبانی 09357668326 تماس بگیرید.