پدید آورنده: دکترتقی پورنامداریان ـ استاد زبان و ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده مقاله
هر سخن گفتنی به شرط حضور سه عامل اصلی متکلم، مخاطب، پیام ایجاد میشود و ادامه پیدا میکند. در گذشته ارتباط متکلم و مخاطب به سبب محدودیت باسوادان و عدم امکان تکثیر متن، شنیداری بود. در دوران معاصر به سبب افزونی باسوادان و امکان تکثیر اثر، این ارتباط نوشتاری شده است. نویسنده، متن را در غیاب خوانندگانی که از اطلاعات و احوال آنان آگاهی ندارد، تولید میکند و خواننده در غیاب نویسنده و غالباً بدون اطلاعات از دانش و احوال او اثر را مطالعه میکند. اگر هر ارتباطی را نوعی از گفتگو تلقی کنیم، گفتگوی نویسنده با خواننده هنگام تولید متن در غیاب خواننده، و گفتگوی خواننده با متن در غیاب نویسنده صورت میگیرد. با توجه به چهار عامل مؤثر در ایجادِ بافت موقعیتِ تولید متن و مطالعهی متن، و تغییر عمیق نگاه انسان به جهان، و تبدیل ارتباط شنیداری به نوشتاری در حوزهی ادبیات که امکان تأملِ خواننده را برای درک متن فراهم میآورد، ضوابط و
شگردهای زیبایی شناختیِ پذیرفته در ادبیات نیز دگرگونی عمیق میپذیرد و از جمله بلاغت که صفت متکلم و کلام محسوب میشد، صفت مخاطب و تأویلِ مخاطب از اثر میشود؛ زیرا در چنین وضعیتی، متن از اختیار نویسنده خارج میشود و در اختیار خواننده قرار میگیرد. این مقاله با توجه به انواع شعر در دوران کلاسیک، تأثیر نوع مخاطبان بر کلام و متکلم، رابطهی صورت و معنا در انواع شعر کلاسیک، و نیز تأثیر ارتباط نوشتاری و تولید اثر در غیاب خواننده، و تغییر بافتِ موقعیت در نتیجهی تغییرِ وضعِ عواملِ مؤثر در تشکیل بافت، به پیش میرود و آنگاه با تفسیر و تأویل شعری از نیما به عنوان شاهدی بر مدعا، چگونگی انتقال بلاغت از متکلم ـ نویسنده به مخاطب ـ خواننده در نتیجهی استقرارِ وضعِ جدیدِ ارتباطی، میان نویسنده و خواننده به اثبات میرسد.
واژههای کلیدی
گفتگوی با متن، بلاغت، بافت موقعیت، متکلم، مخاطب.
متن کامل این مقاله در فایل PDF ذیل در دسترس دوستان میباشد.
متن کامل را پس از پرداخت وجه می توانید دانلود نمایید
نوع فایل : pdf فایل زیپ شده
تعداد صفحات 27
حجم : 276 kb
مبلغ قابل پرداخت 25000 ریال
پس از واریز وجه به صورت خودکار به صفحه پرداخت هدایت می شوید در صورت هرگونه مشکل با پشتیبانی 09357668326 تماس بگیرید.